Zemaljski muzej Bosne i Hercegovine osnovan je 1888. godine i najstarija je moderna kulturna i naučna ustanova u Bosni i Hercegovini zapadnog tipa.
Od samog početka rada Zemaljski muzej se razvijao kao kompleksna kulturna i naučna ustanova u okviru koje se njeguje više naučnih disciplina: istorija, geografija, arheologija (praistorijska, antička i srednjovjekovna), etnologija, istorija umjetnosti i prirodne nauke (biologija, geologija i mineralogija), djelomično jezik, književnost, statistika i bibliografija, iz kojih su se vremenom iskristalizirala tri današnja odjeljenja: Odjeljenje za arheologiju, Odjeljenje za etnologiju i Odjeljenje za prirodne nauke. Velika pažnja od samih početaka poklanjala se obrazovno-vaspitnoj i kulturološkoj funkciji, a u okviru muzeološke djelatnosti postavljen je temelj svim današnjim zbirkama kroz terensko-istraživački rad, kupovinu, razmjenu ili poklone Muzeju.
